From 8906be21945906b55683e2237563a102e10f948b Mon Sep 17 00:00:00 2001 From: DjokeDam <51907445+DjokeDam@users.noreply.github.com> Date: Fri, 28 Jun 2024 14:58:00 +0200 Subject: [PATCH] Update RDA_en_LRM.md Verbeteringen van Ivo Zandhuis overgenomen --- RDA_en_LRM.md | 8 ++++---- 1 file changed, 4 insertions(+), 4 deletions(-) diff --git a/RDA_en_LRM.md b/RDA_en_LRM.md index 79dff87..896e8ae 100644 --- a/RDA_en_LRM.md +++ b/RDA_en_LRM.md @@ -9,7 +9,7 @@ RDA is gegrondvest op het IFLA Library Reference Model (LRM). LRM is een model d * `Work`: Een intellectuele of artistieke creatie op het **conceptuele niveau**. -* `Expression`: De **vastlegde intellectuele of artistieke realisatie** van een `Work`, bijvoorbeeld als een tekst, in muzikale of choreografische notatie, etc., of een combinatie van dergelijke vormen. +* `Expression`: De **vastgelegde intellectuele of artistieke realisatie** van een `Work`, bijvoorbeeld als een tekst, in muzikale of choreografische notatie, etc., of een combinatie van dergelijke vormen. * `Manifestation`: Het **productieplan voor de fysieke belichaming** van een `Expression` . @@ -19,7 +19,7 @@ LRM is niet alleen geschikt voor het beschrijven van bibliografische objecten. D Naast de klasses van de genoemde WEMI-entiteiten, kent LRM ook de klasse `Agent` voor de **verantwoordelijke** voor een *resource*. De klasse `Agent` heeft subklasses de `Person` en de `Collective Agent`. Deze laatste kan ook weer verdeeld worden in de `Corporate Body` en de `Family`. -Hiernaast kent LRM ook de klasses `Nomen` en `Timespan` en een overkoepelende `superklasse` waar alle klasses toe behoren. +Hiernaast kent LRM ook de klasses `Place`, `Nomen` en `Timespan` en een overkoepelende `superklasse` waar alle klasses toe behoren. ## RDA @@ -37,7 +37,7 @@ RDA spreekt ook over *String Encoding Schemes* (**SES**). Het gaat daarbij om af De data-elementen van RDA zijn formeel gedefinieerd in RDF (het *Resource Description Framework*), wat RDA ook zeer geschikt maakt voor linked data-toepassingen. Alle beschrijvingen in RDA zijn daarmee eenvoudig als zogenaamde linked data-*triples* op te slaan. De **definities** van de RDA-elementen, zijn te vinden in de [RDA Registry](https://www.rdaregistry.info), ook in RDF-vorm. De **richtlijnen** en **instructies** voor de toepassing van RDA zijn te vinden in de [RDA Toolkit](https://rdatoolkit.org/). ### *Range* en *recording methods* in RDA -RDA specificeert bij ieder kenmerk op welke klasse entiteiten het betrekking heeft. Dit wordt het *domain* van het kenmerk genoemd. Bovendien geeft RDA voor kenmerken *die een relatie beschrijven* ook aan, naar welke klasse entiteit het kenmerk verwijst (als waarde van het kenmerk). Zo is bijvoorbeeld het *domain* van de relatie `rdaw:authorPerson` het `Work` en de *range*, zoals de naam ook suggereerd, een `Person`. +RDA specificeert bij ieder kenmerk op welke klasse entiteiten het betrekking heeft. Dit wordt het *domain* van het kenmerk genoemd. Bovendien geeft RDA voor kenmerken *die een relatie beschrijven* ook aan, naar welke klasse entiteit het kenmerk verwijst (als waarde van het kenmerk). Dit wordt de *range* van het kenmerk genoemd. Zo is bijvoorbeeld het *domain* van de relatie `rdaw:authorPerson` het `Work` en de *range*, zoals de naam ook suggereerd, een `Person`. De waarde van een RDA-kenmerk *moet* dus voldoen aan de gespecificeerde *range*. RDA biedt verschillende manieren om dit te correct vast te leggen. Er kan bijvoorbeeld direct naar een `Person`-entiteit verwezen worden door de linked data-IRI van die persoon op te nemen. In RDA is ook het volgende toegestaan: @@ -54,4 +54,4 @@ RDA kan ingezet worden in traditionele catalogiseersystemen maar ook binnen link In een linked data-omgeving zullen bijvoorkeur IRI's gebruikt worden om relaties tussen RDA-entiteiten vast te leggen. Dit noemt RDA het '*linked open data*'-implementatie-scenario. IRI's (of URI's) zijn *identifiers* in de vorm van een http(s) -URL, een webadres. Dit is de standaard manier waarop in linked data entiteiten van een *identifier* worden voorzien. In een catalogiseersysteem zijn IRI's vaak niet voorhanden. Relaties tussen RDA-entiteiten zullen dan gelegd worden via bijvoorbeeld geautoriseerde ingangen (zoals `"Douwes Dekker, Eduard (1820-1887)"`. Dit is het bibliografische- of '*authority data*'-scenario. Relaties kunnen ook via abstracte *identifiers* uit het informatiesysteem vastgelegd worden. Dit is het relationele- of object georienteerde-scenario. -De al dan niet door het informatiesysteem beperkte keuze voor een implementatiescenario *kan* gevolgen hebben voor de wijze waarop informatie het beste vastgelegd kan worden. Zie hiervoor ook [RDA als linked data](#rda-als-ld). \ No newline at end of file +De al dan niet door het informatiesysteem beperkte keuze voor een implementatiescenario *kan* gevolgen hebben voor de wijze waarop informatie het beste vastgelegd kan worden. Zie hiervoor ook [RDA als linked data](#rda-als-ld).