higher-order-functions_tr.md

Yüksek Mertebeli Fonksiyon

Fonksiyonlar, yazılım dillerinin vazgeçilmez aletleridir. Bir fonksiyon tasarım yaklaşımı olan, Higher Order Function (Yüksek Mertebeli Fonksiyon) tipi fonksiyonlar, bir argümanı fonksiyon ya da sonucunda fonksiyon döndüren tipteki fonksiyonlardır. Go, JavaScript, Haskell gibi pek çok dilde tanımlanabilir. Temelde, bu bir matematiksel yaklaşımdır. Fonksiyonel programlamanın bir parçasıdır.

Standart fonksiyonlar, argüman olarak primitif veri tipleri alıp, bunları döndürürken, yüksek mertebeli fonksiyonlarda bu bir fonksiyon olabilir. Bu fonksiyonların matematiksel Currying olarak modellemesi f(g(x)) şeklindedir. Örneğin bu fonksiyonun çıktısı y değişkenine eşit olsun. -> sembolü, bir x değişkeninin hangi fonksiyonlardan geçtiğini göstersin, y değişkenine aşağıdaki gibi ulaşırız: x -> g(x) -> f(x) -> y

Örnekler

Fonksiyon Olarak Argüman

function multipleWithTwo(number) {
  console.log(number * 2);
}

function repeat(n, action) {
  for(let i = 0; i < n; i++) {
    action(n);
  }
}

repeat(3, multipleWithTwo);

Bu örnekte, n bir sayıdır. Örneğin, 3 verildiğinde döngü 3 kere döner. Hem bir döngü çevriminde, o anki sayı fonksiyon olan, action argümanına gönderilir. Örnekte, action argümanı multipleWithTwo fonksiyonu olarak belirlenmiştir. multipleWithTwo fonksiyonu her bir sayı için çalışır.

Geri Dönüş Değeri Olarak Bir Fonksiyon

function exponentFactory(base) {
  return function(exponent) {
    return Math.pow(base, exponent);
  }
}

const exponentsOfTwo = exponentFactory(2);
const exponentsOfFour = exponentFactory(4);

console.log(exponentsOfTwo(3)) // 2^3 = 8
console.log(exponentsOfTwo(4)) // 2^4 = 16
console.log(exponentsOfFour(1)) // 4^1 = 4
console.log(exponentsOfFour(4)) // 4^1 = 256
console.log(exponentFactory(10)(2)) // 10^2 = 100

Bu örnekte, exponentFactory fonksiyonu bir base argümanı ile çağırıldığında yeni bir fonksiyon dönürür, bu döndürülen fonksiyon bir exponent değeri alır. Bu fonksiyonu da çalıştırıldığında da matematiksel olarak baseᵉˣᵖᵒⁿᵉⁿᵗ işlemi yapılır. Yani, bir değişken olarak exponentsOfTwo, bir fonksiyonu gösterir.